Covid Gözden Bulaşır Mı? Prof. Dr. Nevbahar Tamçelik Açıkladı!

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Nevbahar Tamçelik, Kovid-19'un gözden de bulaştığını söyledi. Covid belirtileri arasında gözde kızarıklık, sulanma, göz iltihabı ve çapaklanma olduğunu ifade etti. 

COVİD ARTIK GÖZDEN DE BULAŞIYOR

Prof. Dr. Nevbahar Tamçelik, virüsün iki bulaşma yolu olduğunu, birincisinin damlacık yoluyla solunum sistemine bulaşmayla olduğunu, ikincisinin ise virüslü bir yüzeye ve eşyaya temas edildiğinde göz, ağız ve burundan temas yoluyla bulaştığını söyledi.

Covid bulgularında virüsün yapılan çalışmalar esnasında gözden bulaşabileceğinin ortaya çıktığını anlatan Prof. Dr. Nevbahar Tamçelik, şu şekilde konuştu:

"Koronavirüs hastaları arasında bazılarında kızarıklık bazılarında konjonktivit dediğimiz göz iltihabı olabiliyor. Bunlar görüldükten sonra gözden bulaşabileceğine dair çalışmalar başladı. Virüs gözde tutulumu, gözdeki bir takım virüs hücrelerinin yani gözdeki ACE2 reseptörü dediğimiz reseptör üzerinden ona tutunarak gözü enfekte ediyor. Bu artık çalışmalarda bilinen bir gerçek. Gözdeki bulgular arasında öncelikle konjonktivit dediğimiz kızarıklık, sulanma ve sekresyon dediğimiz çapaklanma var. Ama hiç belirti vermeden de gözdeki konjoktiva sıvısında tespit edilmiş bu virüs. Vücutta ve gözde hiçbir belirti vermediği çalışmalarda ispatlandı. Maalesef erken dönemde göz tutulumu oluyor ama belirti vermediği için dikkat çekmiyor. Ama bulaştırabilme potansiyeline sahip. Artık gözü de göz özüne almak ve değerlendirmek lazım. Bu bulgularla ilgili Kovid'li hastalara bakılmalı. Eskiden mesela konjonktivit hastası gelir, basit bir kızarıklık olduğunda antibiyotikli ilacıyla birkaç güne düzelirdi. Ama şimdi yaklaşımımız öyle değil. Gözde bir kızarıklık veya konjonktivit olduğu zaman 'Kovid-19 olabilir mi?' diye araştırıyoruz. İstatistiki bir çalışma yapmadık ama bu şikâyette olanlarda biraz daha fazla artış var. Biraz da mevsimsel olabilir bu. Ayrımını yapabilmek için test gerekiyor. Gözyaşında ve konjonktival salgıda PCA'a bakılabiliyor. Koronavirüse duçar olan kişilerin yüzde kaçında göz tutulumum olduğuna dair bir araştırma yapmayı düşünüyorum" dedi.

'GÖZE DİREK TEMASLA BULAŞIYOR'

Kovid'li hastaların dörtte birine yakınında göz tutulumu olduğunun tespit edildiğini belirten Prof. Dr. Tamçelik, "Bu yüzde 20-25 arası demek ve bu az bir oran değil. Bu nedenle göz de daha çok araştırılması gereken bir organ. Çünkü göze hem direk temasla bulaşıyor hem de gözle burun arasında ince bir kanal var oradan buluşuyor. Burun ile göz arasındaki bu kanal aracılığıyla virüs burundan göze doğru çıkabiliyor ama direk temasla daha fazla bulaşıyor. Hatta gözün gören tabakasında da saptanmış bu. Kovid-19'un yaptığı bir takım bulgular, hatta otopside 14 göz incelenmiş. Bunların yaklaşık üç ve dördünde gözün görme tabakasında da Kovid olduğu tespit edilmiş. Onun için gözde bulaş meydana gelebiliyor artık diyebiliyoruz. Ancak en önemli nokta gözde bulaş olduğu zaman hiçbir bulguda olmayabilir. Erken dönemde bulaşma potansiyeline sahiptir. Bütün bilim insanlarının söylediği gibi bulaşı azaltmak için mutlaka temas sağlamamak ve dikkat etmek lazım. Kurallar her gün televizyon ve basında yer alıyor. O kurallara riayet edilirse gözdeki bulaşma riski de azalmış olur" dedi.


GÖZLÜK ENFEKSİYONUN BULAŞMASINI ENGELLİYOR

Covid'in gözlük takanlarda daha az bulaştığının belirten Tamçelik, "Çünkü gözlük takıyorsa kişi, gözlük gözündeyken elini yüzüne gözüne temas ettirmiyor. Ayrıca karşısında konuşan kişi hastaysa, gözlüklü ve maskeli kişiye direk olarak damlacık enfeksiyonu ulaşmıyor ve gözlük engellemiş oluyor. Gözlük devamlı kullanılırsa adeta göze bir siper görevi görüyor. Bu nedenlerle dikkat edilmesi lazım. Biraz önce anlattığım sebeplerden dolayı koruyucu gözlük kullanması iyi olur. Bulaşı maske dışında koruyucu gözlük takmak da azaltır. Bazıları yüzüne siperde koyuyor. Bunu niye söylüyoruz birçok bazı kişiler tedbiri adlığı halde dikkat ettiği halde bir müddet sonra Kovid olabiliyor sonra anlaşıldı ki bu gözden de bulaşıyor. Dolaysıyla gözü de biz korursak riski azaltmış oluyoruz" diyerek açıkladı.

LENS KULLANANLAR DAHA DİKKATLİ OLMALI

Gözlük yerine lens kullananmayı tercih edenlerin daha dikkatli olması gerektiğini vurgulayan Tamçelik, "Kovid olmasa da lens kullanan kişiler lensi kullanmadan önce elini sabunla çok güzel yıkaması lazım. Sabunladıktan sonra lensi kullanması lazım. Bana kalırsa Kovid dönemlerinde günlük lensler vardır. Sabah takıp işi bittiği zaman çıkarıp atılan lensler bunlar. Bunu tercih etmeleri daha mantıklı. Aylık bir lens kullanacaklarsa bu zorunluysa o zaman ellerini önce yıkayacak. Lensin bulunduğu kaptaki dezenfeksiyon yapılan solüsyonun her gün değiştirilmesi gerek. Ayrıca göze lens takılırken o solüsyonla yıkanmalı. Lensi çıkardıktan sonra lensin yine yıkanması gerek. Kutunun içindeki lens solüsyonunu günlük her gün lensi koymadan değiştirip lensi öyle kutuya koymak lazım" dedi.

HASTALAR GÖZ HEKİMLERİNE MASKEYLE GİTMELİ

Göz muayenesi esnasında koronavirüs tedbirleri kapsamında hastaların ve doktorların neler yapması gerektiğini anlatan Prof. Dr. Tamçelik şu önlemlere dikkat çekti:

"Hastaların göz hekimlerine maskeyle gitmesi lazım. Geldiğinde maskesini değiştirmesi, ellerini yıkaması, dezenfektan sürmesi gerek. Ayrıca hastalar gözlük kullanmalı çünkü gözlük gerçekten dış ortamdan gözü uzaklaştıran ve teması azaltan bir obje. Ayrıca göz doktorlarına gittiklerine tek başlarına göz muayenesi olmaları lazım. Çünkü genelde göz muayenelerinde dört-beş kişi refakatçı olarak geliyor. Bu refakatçı sayısını azaltılması gerek. Böylece bulaşı daha azaltmış oluruz. Muayene esnasında hasta maskesini genelde indiriyor, indirmemeli.

Göz hekimleri olarak hasta ile çok yakın temasta oluyoruz. Nasıl ki hasta maskeliyse hekimlerde de maske olması lazım. Ayrıca biyomikroskop dediğimiz aletlerin tekrar tekrar silinmesi gerek. Muayeneden sonra hekimin ellerini yıkaması ve sonra dezenfekte etmesi lazım. Bunu her hasta arasında yapmalı ki bulaş olmasın. Ayrıca göz muayenesi öncesi hastaya damla damlatılıyor. Bunun çok titizlikle yapılması şart. Çünkü eğer biz buna dikkat etmezsek başka hastalara hastalığı bulaştırabiliriz. Göz tansiyonu ölçülmesinde mümkün olduğu kadar temassız ölçüm aletlerinin kullanılması gerekli. Kılıf kullanılan aletlerin ölçümde kullanılması lazım. Ayrıca personelinde bu konularda bilinçli olması gerekiyor. Bekleme alanlarının da çok iyi dezenfekte edilmesi gerekli ve hastaların birbirinden uzak tutulması da önem arz ediyor. Randevu sistemiyle mutlaka çalışılmalı ve asansörlerin mutlaka yönetimler tarafından sık sık temizlenmesi ve kurallar neyse buna göre hastaların binmesi gerek."