Küresel bir kriz haline dönüşen korona virüsü ekonomiye sekte vurmaya devam ediyor. Milyonlarca işçi, devletin ekonomide korona virüsüne karşı tedbirlerini yakından takip ediyor. Kısa çalışma ödeneğindeki maaş farkının ödenmesini isteyen işçiler için yeni bir umut doğdu. İşte detaylar...
Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkarak dünyaya yayılan korona virüsü hem sosyal hayatı hem de ekonomiyi olumsuz yönde etkilemeye devam ediyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın önderliğinde toplanan kabine, korona virüsüne karşı yeni tedbirler almaya başladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ekonominin durmaması ve üretimin devam etmesi için hem işçileri hem de işverenleri destekleyen bir dizi tedbir aldıklarını açıkladı.
Korona virüsü bulaşıcı bir hastalık olduğundan kişisel izolasyon gerektiriyor. İnsanların toplu halde aynı ortamda bulunması korona virüsünün yayılmasına neden oluyor. Bu nedenle çalışma sistemleri ve süreleriyle ilgili yeni düzenlemeler yapıldı. Son olarak Cumartesi-Pazar günlerinde sokağa çıkma yasağı ilan edilmesiyle birlikte çalışan vatandaşların gelir kayıpları çoğaldı.
Sağlık Bakanlığı ve Bilim Kurulu üyeleri vatandaşlara ''Evde Kal'' çağrısında bulunurken ekonomi de durgunluk yaşanmaya başladı.Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 3 ay boyunca işten çıkarmaların yasaklandığını açıklandı. Bu sayede işçiler, işlerini kaybetme endişesinden kurtuldu. İşverenler çalışanları işten çıkaramadıkları için ücretsiz izin vermeye başladı. İş Kanunun 4857 sayılı 25. madde 3'üncü bölümüne göre işveren bir hafta süreyle işbaşı yapmayan işçiye yarım mesai ücreti vermek zorundadır. Bir haftayı geçen süre sonrası için iş akdini fesih hakkına sahip bulunmaktadır. Lakin, Cumhurbaşkanlığı kararı ile İş Kanunu'nda yapılan düzenleme korona virüsü dönemi boyunca üç ay boyunca işten çıkarmaların önüne geçmiştir.
İşveren, iş akdini fesih etme hakkını kullanamasa bile ücretsiz izin verme hakkını korumaktadır. Aile, Çalışma ve Sosya Hizmetler Bakanlığı ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi kapsamında hem işverenlere hem de işçilere destekler sunulmaya başlandı. Bu kapsamda Kısa Çalışma Ödeneği'nin devreye girmesine karar verildi. Kısa Çalışma Ödeneği'nden yararlanmak isteyen vatandaşlar için şartlarda iyileştirme yapıldı.
Ayrıca, Cumhurbaşkanlığı tarafından Meclis'e yeni bir torba yasa sunuldu. 15 maddeden oluşan torba yasa kanun teklifine göre kısa çalışma ödeneğinden yararlanma hakkı bulunmayan vatandaşlara da ücretsiz izin ödemesi yapılması teklif edildi. Devlet tarafından çalışanlara günde 39.24 TL'lik ödeme yapılması planlanıyor. Kısa Çalışma Ödeneği'nden yararlanmak isteyen kişilerin en az 250 günlük prim ödemeleri ve başvuru tarihinden önceki 90 gün boyunca sigortalı olmaları şartı aranıyordu. Yeni kanun teklifiyle birlikte çalışanların mağduriyetinin giderilmesi için herhangi bir şart aranmıyor. İşverenleri de düşünen teklif kapsamında vergi borçlarında da düzenleme sağlanacak. Faaliyeti durdurulan işyerlerinden su faturası tahsil edilmeyecek.
Korona virüsüyle mücadele kapsamında tarımdaki üretimin korunması büyük önem taşıyor. Devlet, tarım çalışanlarına özel destekler sunmaya başlayacak. Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu çerçevesinde verilen lisans süreleri uzatılacak. Ayrıca, Tarım Kooperatifleri birliklerinin Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu kaynaklı kredi borçlarına da bir yıl süreyle erteleme imkanı tanınacak. Çalışanlara devlet tarafından verilecek olan 39.24 TL'lik günlük ücret, asgari ücretin altında kalıyor.
Bu durum işçiler açısından sorun teşkil ediyor. Lakin, milyonlarca kişiyi kapsadığı için ücretin daha fazla yükselmesinin mümkün olmadığı görülüyor. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından işverenlerin bu süreçte çalışanlarına destek olması yönünde tavsiyeler veriliyor. İşverenler, işçinin devletten aldığı maaşın eksik bölümünü tamamlayabilme hakkına sahip bulunuyor. Lakin, hem devletten maaş desteği alınması hem de işçinin mesaili şekilde çalıştırılması halinde işverene ağır cezalar kesilecek. İşveren, devletten maaş alan çalışanının part time ya da evden çalışması halinde ödeme yapma seçeneğine sahip bulunuyor. SGK ve İŞKUR üzerinden yapılan ödemeler işçilere ait banka hesap numaralarına yatırılıyor.