Ortadoğu'da Yatırımda Bir İlk Gerçekleştiren Türk: Sezgin Kaç

Öncelikle sizi biraz tanıyalım. 
1981 Tunceli Ovacık doğumluyum. Türkiye’nin ilk kominist başkanın hemşerisi, 1996 da izmire göç etmiş bir ailenin 6 kardeşden 5 ci oğluyum. Hayatımın çoğunu çalışarak geçirdim.
 

Bu fabrikayı kurma fikriniz nasıl gelişti? Bize biraz bahsedebilir misiniz?
Bu fabrikayı kurma fikrimiz daha önceden İzmir’deki fabrikamızı ziyaret eden bir arkadaşımızın beni Arabistan’a davet etmesiyle oluştu. İlk gittiğimde inanamamıştım. İnanılmaz bir tüketim vardı. Bu ülkede bu güne kadar böyle bir yatırım nasıl yapılmamıştı anlamış değilim. Bir haftalık bir Arabistan ziyaretinden sonra Türkiye’de ki yatırımımızı devretmeyi ve bu ülkeye yatırım yapmaya karar verdik. Bu süreç 2014 yılında başlamış oldu ve 2 yıl süren bir inşaattan sonra 2016 aralıkta açmış olduk.
 
Ortaklarınız var mı?
Toplamda iki fabrikamız bulunmakta. Bunların ikiside ortaklı. Merkez fabrika Almanya Saarland eyaletinde iki ortaklı. Suudi Arabistan'daki fabrikamız ise toplam 3 hisseli dir eşit şekilde paylaşılmış bir ortaklık. Ortaklarımın ikisi Arabistan’lıdır. 

Peki İskender Factory'de günlük ne kadar bir üretim yapılıyor? Kaç çalışanınız var ? Çalışanlarınız genel olarak yerli halktan mı yoksa başka uyrukta olanlar var mı?
İskender Factory toplam kapasitesi günlük 50 tondur şu anda toplam çalışan sayımız 40 ın üzerindedir. Çalışanlarımızın çoğunluğu Mısır'lıdır geri kalan ise Hindistan, Bangladeş, Sudan. Yönetim kısmında mal çıkış, mal kabul ve üretimde Türkler çalışmakta, geri kalan işleri ise diğer personel yapmakta.



Ortadoğu'da açılan ilk donuk et fabrikası. Bu nedenle riskli bir yatırım olarak gördünüz mü? Bu süreçte zorluklar yaşadınız mı?  
Risk hiç bir zaman görmedik çünkü Araplar inanılmaz derecede döneri sevmişler ve inanılmaz bir tüketim var. Suudi Arabistan da ve diğer ülkelerde Dubai Bahreyn Abudabi de şimdiye kadar açılmaması büyük bir eksiklik. Ama tabi zorluklar yaşadık burada üretilen döner ile Türkiye’de ki arasında cok farklar  var. Tat olarak Buraya uygun döneri yapmak biraz bizi uğraştırdı ama şu anda istediğimiz tadı bulduk ver seri üretime geçtik. 

Peki talep nasıl? 
Şu anki talepler iyi ama tabiki kapasitemizin sadece %10 nunu kullanıyoruz. Personel sıkıntısından dolayı büyümekte zorlanıyoruz. Bu ülkede Elaman bulmak cok zor. Devletin sana müsade ettiği kadar personel getirebiliyorsun. Bir personelin kendi ülkesinden buraya gelmesi evrak işleri 45 günü buluyor. Bu da ilerlemekte zorluyor bizi. Kalifiye Elaman bulmak nerdeyse imkansız, alıp yetiştirmek zaman alıyor 

Böyle bir yatırım için ne kadar bir maliyet gerekli?
Biz bu yatırımı yaparken en iyisi olsun diye uğraştık. Fabrika içerisinde kullanılan herşey Almanya’dan geldi. Bütün makinalar Almanya’nın en iyi firmalarından alındı. 6000 metre kare bir fabrikada günlük 50 ton ürün üretmek istiyorsanız 12 milyon doları gözden çıkarmak zorunda kalıyorsunuz. Bizde o kadara mal ettik 




Neden Arabistan? 
Arabistan Ortadoğu’nun merkezi yaşama şartları en zor olan bir ülke ama nüfus olarak zenginlik olarak Ortadoğu’nun en zengin ülkesi. Eğer Arabistana hitap ediyorsan Ortadoğu’ya hitap ediyorsundur. Evet Dubai cok zengindir ama toprak olarak nüfüs olarak cok küçüktür. Şartlar aynı şekilde. Bahreyn Abudabi bunlarda zengin ve modern ülkelerdir ama cok küçük nüfusa sahiptirler. Sanayi yatırımcısı icin ideal yerler değildir ve maliyetleri yüksek yerlerdir 

Türkiye ile Arabistan arasındaki yaşam ve iş yönünden farklılıklar nasıl? Zorlanıyor musunuz?
Arabistan dünyanın en zor kuralları olan ülkelerinden biri. Şeriatla yönetilir. Ülkede para kazanmak cok kolaydır. Eğer bir şey üretiyorsan kesin satarsın. Yeter ki kaliteli olsun. Türkiyede de aynı sektördeydik ama vergiler SSK’lar  kiralar faizler herşey o kadar ağır ki para kazanamıyorsun ama burada herşey cok ucuz. Maaşlar, kira yok. Devlet arsayı hibe ediyor. Sigorta yok, benzin cok ucuz, elektrik bedava denilecek kadar, az su. Aynı şekilde o yüzden bu ülkede para kazanabilirsin. 

Türkiye'de ve başka bir ülkede daha bu tarz yatırımlar düşünüyor musunuz? Başka projeleriniz olacak mı? Mesela Steak House açmayı düşünüyor musunuz?  
Türkiye’ye yatırım yapmayı düşünmüyoruz. Önceden milyon euro’luk fabrika açtıkta ne oldu?Zararla devrettik. Eğer bi yatırım yapılacaksa gene bu ülkeye düşünüyoruz. Steak house farklı bir sektör. Biz sanayiciyiz ve restorant işlerinden anlamıyoruz. Bu yönde bi yatırım hiç düşünmedik.



Türkiye'ye dönmeyi düşünüyor musunuz? Türkiye ile ilgili özlediğiniz şeyler var mı?
Düşünmüyorum. En azından uzun bir süre. Ailemiz hepsi orda. Onları ve yemeklerini özlüyorum ama büyük bir yatırım yaptık o yüzden uzun bir süre gelmeyi düşünmüyorum. 2 ayda bir Türkiye’ye tatile gidiyorum. Şimdilik yetiyor 

Genç girişimcilere söylemek istediğiniz şeyler var mı?
Eğer doğduğun yerde yaşamıyorsan her yer gurbettir. İsmi önemli değil. Yani her zaman bildiğiniz işi yapın ve risk almaktan korkmayın. Dünyadaki en zor iş esnaflıktır. Herkes patron olabilir ama esnaf olamaz.

Röportaj: Ece Şahan